Funky Town-sticker | ontwerp: Jo Braet

De Funky Town-boeken op een bedje van sublieme funky singles 

HET GOUDEN TIJDPERK VAN FUNKY TOWN

Onlangs, bij het horen van de waanzinnige plaat "Juicy Fruit" van Mtume, dwaalden mijn gedachten spontaan af naar de tijd toen het trendsettende radioprogramma Funky Town de huiskamer op donderdagavond steevast omtoverde in een zwoele New Yorkse danstent. Wat een aanstekelijke funky sound om als openbare omroep mee uit te pakken! Wat een weergaloze Afro-Amerikaanse stadsvibe om de ether in te knallen! 

Door Funky Town werd de voornamelijk Amerikaanse soul-, disco-, hip hop- en funkmuziek ook een begrip in België. De opzet was: een nabootsing van het discotheekgebeuren in de huiskamer met zo weinig mogelijk gepraat tussendoor; dit mede om te concurreren met piraatzenders die steeds meer aanhang onder het jonge publiek begonnen te krijgen. De baanbrekende sound van Funky Town was een perfecte chemie tussen exclusieve muziekflow en loepzuivere presentatie. Deze naadloze formule maakte van het programma telkens weer een buitengewone radio-ervaring.  De samenstellers van Funky Town verwenden de luisteraar continu met lekker uitgesponnen 12 inch-mixes van nummers. Bovendien kreeg men op Funky Town gegarandeerd als allereerste de nieuwste import-singles en import-albums van internationale artiesten te horen. Alle facetten van dit 'lichtvoetige' maar weldoordachte radioprogramma straalden een professionalisme uit dat tot ver buiten de landsgrenzen werd opgepikt. Onder de schare buitenlandse Funky Town-fans bevonden zich vele Amerikaanse militairen die in Duitsland waren gelegerd en het programma via de middengolf capteerden. Zo konden ze vaak  R&B-platen horen die zelfs in de States nog niet uit waren.  
Maar Funky Town stond natuurlijk niet helemaal alleen. Er waren in die tijd ook nog het populaire Radio Cité Funky en Radio 21 op de RTBF waar presentator Jean-Pierre Hautier het mooie weer maakte. En verder Ferry Maat's Soul Show op de Nederlandse zenders TROS Hilversum 3/Radio 3, Radio 10 en later Radio Veronica. 

Guy De Pré

funk band Afterbach met Michael Brookins & Robert Brookins

In de loop van 1980 kwam de jonge dj en funkfanaat Ivan Hermans (zie foto's links) met het idee voor 'Funky Town' op de proppen. De pas afgestudeerde Hermans was sedert 1979 als stagiair in het muziekarchief van Omroep Brabant werkzaam. In navolging van de RTBF die toen reeds het gespecialiseerde funkprogramma Radio Cité Funky had, achtte Ivan Hermans het juiste moment aangebroken voor een gelijkaardig initiatief vanuit de toenmalige BRT. Wim Mertens, tegenwoordig een wereldberoemd componist maar destijds één van de Omroep Brabant-producers, kon zijn voorstel wel smaken. Freelance-medewerker Gust De Meyer was tijdens de embryonale fase van Funky Town assistent aan de KU Leuven, en was nogal bezig met media, populaire cultuur, nieuwe tendenzen, modes, muziek en dat soort zaken. Hij had zich bijgevolg aangeboden bij Omroep Brabant om mee te werken aan nieuwe programmavoorstellen. Zijn passie voor soulmuziek bracht hem tenslotte aan boord van het boeiende Funky Town-project. Samen met zijn getalenteerde medewerkers Ivan Hermans, Gust De Meyer, Annemie Coppieters en Guy De Pré heeft producer Mertens het Funky Town-concept verder ontwikkeld. Vanaf 1981 ging het frisse geluid van Funky Town uiteindelijk de ether in ...

Dankzij Funky Town kwam realisator Ivan Hermans, intussen ook dj in de Leuvense danstempel Manhattan, in contact met zwarte supersterren zoals Lionel Richie, Kool & The Gang, Sade, DeBarge, Billy Ocean en bovenal Michael Jackson. De gemeenschappelijke bekommernis om het lot van kwetsbare kinderen werd zelfs de basis van een jarenlange vriendschap tussen de geestelijke vader van Funky Town en 'The King Of Pop'. Tijdens de History-tour in 1997 maakte Hermans als fervente Michael Jackson-aficionado deel uit van de crew die Michael Jackson omringde.

Michael Jackson, The King Of Pop, in zijn Hayvenhurst opnamestudio

Tot mijn grote verbazing moest ik vaststellen dat er op het internet vrijwel niks substantieels te sprokkelen viel over dat onvolprezen en legendarisch BRT2-radioprogramma. Dringend tijd om daar iets aan te doen me dunkt! Bijna 10 jaar lang was het smaakmakende Funky Town de Belgische ambassadeur bij uitstek van de zwarte R&B-muziek uit de 80's. Het programma is ondertussen reeds meer dan 40 jaar uit het radiolandschap verdwenen. Maar voor velen die opgroeiden met de gerafineerde groovy sound van Funky Town blijft de radioshow één bruisende radio herinnering die voorgoed in het oor verankerd zit. Illustratief voor de Funky Town-passie is bijvoorbeeld de Westendse Luc Crop of Jean-Luc Becque uit Lille, Noord-Frankrijk. Deze fans van het prille begin hebben jarenlang de radio-uitzendingen bijgehouden op muziekcassettes en inmiddels zelfs overgezet op tientallen CD's. De Funky Town-nalatenschap blijft bewaard voor de toekomst. Geef toe, bestaat er iets heerlijkers dan het spannende verleden weer eventjes tot leven te wekken middels de klankband van Funky Town? De ultieme flashback naar een unieke soundstad!

Lees de volgende getuigenis van Emilio Saez van Eerd uit Apeldoorn, Nederland en u snapt al beter wat Funky Town voor velen betekende: 
"Op woensdagavond en later donderdagavond zond de BRT Funky Town uit, startende met “The Awakening” van The Reddings! Die begintune zei al alles over Funky Town! Tot op de dag van vandaag een ongeëvenaard programma als het gaat om pure funk en soul. Met name in de eerste jaren, ik begon in 1982 op 12 jarige leeftijd, was het iedere woensdagavond weer spannend wat er op de draaitafels lag. Huiswerk werd opzij gelegd wanneer Annemie Coppieters en Guy De Pré door de koptelefoon weerklonken. Mijn ouders dachten dat ik sliep, maar in werkelijkheid bleef ik wakker tot de eindtune had geklonken. Vervolgens werd de dag erna ieder seconde 100 x nauwkeurig nageluisterd. Nu nog weet ik op welke seconde een nummer afloopt en overgaat in een ander nummer, en ook in welke volgorde. De play-rec knoppen waren mijn huiswerk. Daar ben ik tot op de dag van vandaag dankbaar voor!"

Funky Town-relieken uit het BRT-platenarchief met origineel archiveringslabel (foto: Francis Depuydt)  

Of deze reactie van radiopresentator Albrecht Wauters (Radio Donna, Radio 2):

“Vroeger luisterde ik als tiener constant naar de Nederlandse TROS, Veronica en ook veel naar vrije radio's omdat ik daar de stiel ook geleerd heb. Funky Town en De Soulshow blijven favoriet. Mijn radiovoorbeelden zijn inderdaad nog steeds Ferry Maat en Guy De Pré, de iconen uit de jaren tachtig. Ik vond het schitterend wat ze deden en ze draaiden ook de soulmuziek die ik zo kon verafgoden. Ik kan nog altijd het radiowerk van De Pré en Maat enorm appreciëren want dat zijn vakmannen die in mijn ogen technisch perfect zijn.”

Disco-funk, boogie, 80's groove, urban contemporary R&B, Old School, rare groove... Hoe je het ook noemt, het is tegenwoordig allemaal weer hip. De sprankelende soul en funky dansmuziek van weleer met puike disco-arrangementen, ronkende synth baslijnen en vette keyboards wordt volop herontdekt. Dit nieuwe geluid met een dikke knipoog naar de Eighties, vormt een welgekomen en fris alternatief voor de vaak zoutloze en kleffe Dance- en RnB-producties van de afgelopen jaren. Internationale vertegenwoordigers van deze frisse beweging zal je aantreffen in de vele subgenres zoals Nu Disco, Modern Soul, Neo Soul, Modern Boogie, Modern Funk of Nu Funk en ze bevolken geregeld de trendy "UK Soul Chart". Hou de volgende artiesten in de gaten: Par-Le, The Soultrend Orchestra, Princess Freesia, SouLutions, Jack Tyson Charles, Maya Killtron, Soulpersona, XL Middleton, Carmichael Musiclover, Confection, Magoo, Teddy Mike, First Touch, Brian Ellis, Sven Atterton, Basement Freaks, Jay Diggs, Bus Crates 16-Bit Ensemble, Oliver, Nickee B, Diamond Ortiz, Saucy Lady, Beverly Girl, The APX, Zackey Force Funk, Durand Jones & The Indications, Mofak en E. Live. Ook Belgische artiesten met internationale ambities laten zich niet onbetuigd: Delvis, Selah Sue, Ertebrekers, Pomrad en Aeroplane. De wereld van Hip Hop, Pop/RnB, Dance-DJ's en remixers pikt eveneens gretig in op deze nieuwe trend: Opolopo, Cool Million, Dâm-Funk, Tuxedo, T-Groove, Dave Lee aka Joey Negro, Anderson .Paak, Chromeo, Mark Ronson, Robin Thicke, The Weeknd, Justin Timberlake, Snoop Dogg, Pharrell Williams, Bruno Mars, Jamie Lidell, Daft Punk, Calvin Harris, Will Sessions & Fiddler feat. Dames Brown, enz.. Ze voorzien allemaal hun dansproducties van een flinke scheut 80s vibes en funky grooves. Met deze aanstekelijke vintage sound, verweven met hedendaagse elementen, veroveren de artiesten moeiteloos de hitlijsten, de digitale muziekbibliotheken en de harten van een nieuwe generatie funkfanaten. 
Geen wonder dat klassieke én obscure disco-, funk- en soulplaten uit de 70s en 80s intussen massaal werden en worden heruitgebracht. Het zijn vooral kleine, onafhankelijke labels die in deze revitalisatie bedreven zijn en kosten noch moeite sparen om de originele muziek, vaak aan de hand van de originele mastertapes, opnieuw beschikbaar te stellen. Aanvankelijk op CD maar tegenwoordig even vaak op vinyl want als nostalgische muziekdrager kent vinyl een ware renaissance. Een beetje springlevende Funky Town-nostalgie is hier dus wel op z'n plaats.


 

Funky Town-team: Gust De Meyer | Guy De Pré | Wim Mertens | Ivan Hermans | Annemie Coppieters | Michel Follet

Covers van het  Funky Town-boek van auteur Gust De Meyer [1985] | ontwerp: Jo Braet


 

DE FUNKY TOWN STORY 

Gust De Meyer  

HOE HET BEGON 

 

Radioprogramma's ontstaan niet zo maar vanzelf. Er ging heel wat denkwerk, vooral veel vergaderingen en natuurlijk ook een proefuitzending aan vooraf. Het is plezierig om weten dat de proefuitzending van Funky Town gemaakt werd onder de werktitel 'Tachtig is prachtig'. Die titel zegt meer over de mentaliteit waarmee het programma zou gemaakt worden dan dat het natuurlijk een echt goeie titel was voor een radioprogramma. Voor de uiteindelijke vlag (titel) die de lading (het programma) zou dekken werd inspiratie gezocht bij Lipps Inc., de groep die begin 1980 een grote hit scoorde met het nummer 'Funky Town' (op Neil Bogarts Casablanca-label). Maar ondanks het enthousiasme waarmee het nieuwe programmavoorstel werd verdedigd in de tweede helft van 1980, beloofde het een moeilijke bevalling te worden, niet in het minst omdat de mensen die het programma wensten te maken van plan bleken nogal radicaal te breken met enkele ongeschreven regels van het radiomaken zoals dat tot dan beoefend werd.

Waar de inspiratie vandaan kwam: Lipps Inc. "Funkytown" (Casablanca Records, 1979)

 

Om dat te illustreren citeren we uit een perstekst van begin 1981, getiteld: 'Funky Town, het grote dansgebeuren van Omroep Brabant', die zowat dienst deed als beginselverklaring voor het nieuwe programma:

"We zijn rond de idee van een funk- en soulprogramma beginnen werken, toen we ons bewust werden van de grote concurrentie van de 'vrije zenders' voor Omroep Brabant, voornamelijk in het Brusselse, waar ze toch gemakkelijk rond 100.000 luisteraars tellen. De eerste idee was naar een blok te streven, waarmee de op woensdag zeer verregaande versnippering van programma-onderdelen wat zou opgevangen worden. Dat zou kunnen door een bepaalde sound zo lang mogelijk, dat wil zeggen gedurende enkele uren, vol te houden en tegelijkertijd het aantal muzikale stijlen in te krimpen. Dat is meteen een optie voor een programma dat eerder 'gehoord' dan 'beluisterd' wordt en dat bewust naar populariteit streeft bij een zo groot mogelijke doelgroep. Na enig wikken en wegen hebben we besloten tot ongeveer de volgende verhoudingen: de helft van het materiaal bestaat uit nieuwe funk- en soul-nummers, de andere helft bestaat grotendeels uit opnieuw gedraaide nummers, onze play-list, en zo'n 5 percent bestaat uit pop, new wave en Belgische producties (altijd minstens 4 per avond).  

Capitol Records, 1750 Vine Street, Los Angeles

Die keuze van funk en soul is vrij eenvoudig verlopen. Wij zijn ervan overtuigd dat dit de muziek is die jonge mensen massaal naar de discotheken trekt, en ze dus zeer zeker moet aanspreken. Het is in geen enkel opzicht elitemuziek, ze is zelfs wat vervlakkend en dus uitermate geschikt voor wat we voor ogen hadden. Dit soort programma bestond niet in Vlaanderen. De blokidee is al uitgeprobeerd door "Radio Rijswijck”, en dezelfde gedachtengang ligt allicht aan de grondslag van "Radio Cité" van de RTBF, maar omdat wij met een beperkt aantal uren zitten, is onze programmatie ook veel compacter.

Het komt bij veel mensen vreemd over dat dit soort programma net kan bij Omroep Brabant, dat toch altijd 'de muziek met de boodschap' in zijn vaandel heeft gevoerd, terwijl Funky Town geen enkele andere boodschap heeft dan vier uur lang een prettig geluidsdecor te scheppen. 

Op het moment dat het publiek duidelijk dit soort muziek wil, en het niet hoort op de radio, is het onze taak om daarop in te spelen. Natuurlijk is dat trendgevoelig, misschien zelfs commercieel en we willen dat heel bewust zijn. Wij draaien het nieuwste van het nieuwste, vaak nog voor het officieel in België uitgebracht wordt. We spelen geen oude platen en we doen ons uiterste best om de nieuwe trends aan te kondigen voordat ze doorgebroken zijn. 

De stereotiepe discodreun is namelijk voorbij, en niemand moet geloven dat we inspiratieloze muziek à la Boney M draaien. We geven soft soul een kans, electronische disco, Europese disco met zo'n typisch Italiaanse groep als Tantra bijvoorbeeld, er wordt een opening gezocht naar Afrikaanse invloeden (Talking Heads), Latin-invloeden (Kid Creole & The Coconuts) maar nogmaals, het programma is niet bedoeld om nummer per nummer aandachtig beluisterd te worden en moet ook niet zo beoordeeld worden. 

Daarom zit er ook geen spanning in het programma, die hebben we bewust weggelaten. 

Ook de presentatie past daarin. Er wordt niet uitgeweid over de nummers, er worden geen grapjes verkocht, alles gaat koel en koud de ether in aan een ritme van minstens twee nummers non-stop na elkaar. Daarnaast hebben we een concertagenda lopen, met vrijkaarten voor concerten en gratis LP's. 

Het Splinternieuws (later Funkinfo-red.) wordt volledig afgestemd op de wekelijkse inhoud van het programma, en daarenboven bestaat er de permanente mogelijkheid om te telefoneren.

Disco Dance magazine - januari 1990, Nr. 1    

Het blijkt dat er bij een groot publiek de behoefte bestaat aan een programma, dat de sfeer van het week-end ook op woensdag brengt. Vanzelfsprekend is dat escapisme, een vlucht uit de realiteit, en even uiteraard is de sfeer 'fake', onecht. Vandaar dat het ook een anti-crisisprogramma is, in de zin dat het niets, maar dan ook niets met de werkelijkheid te maken heeft. We noemen het 'het grote dansgebeuren van Omroep Brabant', in een poging om de packaging, de verpakking, even nep te maken als de muziek het is. De teksten van deze muziek zijn nauwelijks zinnen en voor zover ze dat zijn, zijn ze compleet gehuld in onwerkelijkheid. Dat is ook onze ideologie, die overigens maar uit drie punten bestaat:  

1. in de muziek is nauwelijks een band met de werkelijkheid te vinden 

2. er zit geen boodschap in de muziek 

3. daardoor werkt het programma vervreemdend.  

Niet helemaal toevallig is dit ook de ideologie die men in de kunstmuziek bij de 'minimale muziek' kan terugvinden. Het is ook pulsmuziek, die non-stop doorloopt, die elementen herneemt, niet steunt op spanning tussen positief of negatief. Zowel minimal music als de funk die wij draaien is altijd positief, er komt nooit een negatieve lading in voor, omdat die spanningen zou veroorzaken, die de libidinale sfeer, de sfeer van de genotsbeleving, van de muziek zouden doorbreken. Voor het programma zelf werken we nog aan de totale opheffing van die spanning, die door twee elementen nog altijd wat aanwezig is. Het eerste element is de presentatie, waar we met mensen werken die toch in niet geringe mate de Brabantstijl mee hebben helpen ontwikkelen. Het tweede element is dat er een soort geladenheid ontstaat door het feit van een discotheekprogrammatie in een radioprogramma te brengen, door het feit van een uitgaansgelegenheid langs het radiotoestel de huiskamer binnen te brengen. Vooral dat tweede element is moeilijk op te lossen, al helpt de keuze van de nummers veel. Op dit moment kiezen wij nummers van Prince, The Gap Band, Tantra, Shalamar, Narada Michael Walden, Con Funk Shun, Sister Sledge, The Reddings, The Whispers, wat waarschijnlijk meer zegt dan te proberen het begrip "funk" duidelijk te maken."

 

LP Change - The Glow Of Love (RFC-WB, 1980) met o.a. de Funkinfo-tune "The End"


 

En in een andere perstekst heette het ook nog:

"In het orgaan van de RCC (Raadgevende Culturele Commissie-red.) werd het programma voorstel grondig bestudeerd en vroeg men zich af of deze muziek geen al te "vervlakkende uitwerking op het jonge publiek kon hebben". Andere stemmen gewaagden zelfs van een 'vertrossing' in het muziekprogramma-aanbod, 'een onkritische aanpak' en 'te veel inspelen op de Amerikaanse markt'." 

Waarover ging het allemaal?

In tegenstelling tot de Brabantse optie die lange tijd gehandhaafd werd om kleinschalige muziekprogramma's aan te bieden die een min of meer gespecialiseerd karakter hadden (zoals volksmuziek, cabaret, muziek uit de kosmos, jazz, .. .) werd hier een globaal blok van commerciële muziek aangeboden waarvan de ondertoon (-stroom) zich baseerde op funky muziek, soul en disco, drie genres die tot nog toe bij de BRT in geen enkel programma systematisch geprogrammeerd werden.

Ook belangrijk is dat 30 tot 40% van de nummers wekelijks in de vorm van een play-list systeem behouden bleef en het basispakket van het programma uitmaakte. Belgische producties kwamen aan bod in zoverre ze aanleunden bij de basis-sound van het programma. In de presentatie werd een soort horror vacuümtechniek toegepast waarbij de muziek quasi non-stop aan elkaar werd gezet maar met zeer sober gehouden tussenkomsten van de twee presentators. Op die manier stelden we dit programma fundamenteel als een dansprogramma voor.

Over het teamwerk:

Een programma van 3.40 u maken met een groep van medewerkers verliep meestal zo dat iedereen een afgewerkte bijdrage indiende die uiteindelijk eenvoudig na elkaar gezet werd. Wij wilden anders werken: iedere week brachten vier samenstellers vanuit hun eigen specialisatie platenmateriaal mee dat tijdens gemeenschappelijk overleg geselecteerd werd. 

Eens deze globale inhoud bepaald, werkte een realisator, in overleg met de producer aan de volgorde van de nummers, de dosering en de spanningsboog van het programma."  

René & Angela

Men merkt aan een aantal sleuteltermen in de 'beginselverklaring' dat traditionele radiomakers, op zijn zachtst gezegd, verontrust werden: niet echt luisteren, vervlakking, geen boodschap, populair, commercieel, vlucht uit de realiteit, fake, nep, positief, niet kritisch, ...

M.K. schreef in zijn commentaar in Gazet van Antwerpen van 4 maart 1981: 

"Feit is nu dat jongeren al van alle kanten en gedurig, op zovele zenders worden overspoeld met vaak louter disco en al te banale, onbenullige, om niet te sprekende afstompende of zelfs mens-verlagende teksten. Hebben deze jongeren niet juist wat tegengewicht nodig tegen al dat vervlakkende wat men op hen afjaagt, zeker in een crisistijd als al zoveel dreigt verloren te gaan? Een jongere is toch veel meer dan een wezen dat je maar met keiharde, scherp geluidsgekrijs- en ritmehasj hoeft te vullen, om er een echt blij-gelukkig en sociaal bewust mens van te maken? Er bestaan toch ook vele vormen van opbouwende en hart en geest verfrissende ontspanning. 

Natuurlijk is één woensdagavond geen hele week. En er zijn gelukkig ook nog heel wat jongeren die uit zichzelf kritisch en afkerig staan tegenover alles wat naar beneden nivelleert. Dit betekent niet dat alle muziek uit een Funky Town waardeloos of louter muzikaal kitcherig hoeft te zijn en dat een omroep als die van Brabant het element ontspanning kan of mag verontachtzamen. 

Maar toch juist een door het luistergeld van de gemeenschap gefinancierde omroep kan ook nog een andere programmapolitiek voeren dan zogenoemde vrije en commerciële zenders en heel wat minder toegeving doen aan het meer vervlakkende. De begrotingsfactor maakt de socio-culturele opdracht ergens toch tevens dwingender en gemakkelijker realizeerbaar. Juist zulke zender kan te gemakkelijke formules en commercialisatie van zich afstoten, zonder broodwinningsrisico. Als zulke zenders niet meer aan meer verheffende cultuurbenadering kunnen doen, wie dan nog? 'Funky Towns' zouden in elk geval onze jeugd niet mogen laten verzinken in 'funkholes', vluchtgaten, waarin door al te zielloos tijdverdrijf op de duur integendeel nog slechts angst, vertwijfeling en defaitisme overschieten. Daarvoor is 'jeugd' te belangrijk."

 

Flageygebouw in Elsene, voormalig omroepcentrum van de BRT Radio en het hoofdkwartier van Funky Town in studio 20

 

Maar ook van de kant van de luisteraars kwamen onbegrijpende reacties - hoe kan men zo laag vallen? - maar in elk geval reacties die er op wezen dat het programma overkwam zoals de makers het bedoeld hadden; J.M. (Leuven) schreef hen na de eerste uitzendingen volgende brief:

"... Sinds het ontstaan van Omroep Brabant (Karel Aerts was het 'petekind') volg ik Omroep Brabant zoveel ik kan. Ik vond dit altijd al de 'betere' zender zonder daarom chauvinistisch te willen doen! 

Met pijn in 't hart en met lede ogen moet ik toezien op de 'verloedering' van de woensdagavond! Gelukkig kan je de knop omdraaien maar dan toch met een beetje pijn, het is ver gekomen! Deze 'muziek' die gedraaid wordt vind ik zelfs te irriterend om een tijdschrift of boek bij te lezen, laat staan wat te knutselen! (ik sloeg verdorie op mijn duim i.p.v. op de nagel). Als dit werkelijk de muziek is van de jaren tachtig, hetgeen ik sterk betwijfel, dan mogen we wel eens laten horen wat muziek in onze tijd was zonder daarom oudzakkig te doen of te zijn. In de punk kon ik nog inkomen en de betere disco (die er toch is) mag er ook zijn maar om dit van 20u tot 23u40 te aanhoren moet je toch een kei zijn! (of licht crazy). Trouwens de aankondiging: 'het grote dansgebeuren', 'Funky Town, het antwoord van Brabant op de jaren tachtig' is nog het beste van 't hele programma (maar tegelijk misleidend). 

Binnen 10 jaar wordt over funk niet meer gesproken (wat is trouwens funk?). Er zit geen inhoud in en de teksten zijn allesbehalve. Zelfs Beethoven roert zich in zijn graf! Ik denk dan ook dat Brabant een beter antwoord op de jaren tachtig kan geven! (De niet commerciële muziek van de vorige jaren bijvoorbeeld). Wat nu gebeurt is een werkelijke verkrachting van de muziek."  

Samensteller Ivan Hermans, de geestelijke vader van Funky Town

Gelukkig kwamen de blijken van goedkeuring en van steun in veel groter aantal toe:  

G.A. uit Schilde getuigt: 

"... Ik moet zeggen, ik was van plan om op afgelopen woensdagavond nog eens op tijd onder de dekens te kruipen. Maar toen ik nog even de wekkerradio aandraaide, werd ik toch wel even verrast door jullie nieuwe programma 'Funky Town'. Mijn voorgenomen voornemens heb ik dan ook maar meteen voor een dagje opgeschoven. Want ik ben tot 11 u40 blijven luisteren. Tof zeg dat jullie er eindelijk ook eens rekening mee houden dat er 's avonds heel wat jonge mensen naar de radio zitten, staan, hangen, liggen te luisteren. Wij snakken naar een programma met een beetje funky muziek 's avonds. Na een zware werk- of studiedag haalt dat wel even de stress weg. Daarom bedankt, en doe zo verder."  

Reeds meer dan 40 jaar een "Sticky Situation":  de Funky Town-sticker blijkt onverwoestbaar! (foto: Francis Depuydt)

En de reactie van D.D.B., C.A. en M.D. wijst er duidelijk op dat Funky Town in een onbevredigde behoefte kon voorzien:
"... Het is geweten dat Amerikaanse importmuziek in België steeds op een laag pitje heeft gestaan vanwege het feit dat de radio dit genre volledig in de vergeethoek liet. Vandaar de vreugde dat jullie eindelijk op de proppen komen met een nagenoeg perfect programma. Het was een feit dat wij, liefhebbers van het funky genre ons heil moesten zoeken bij andere radiostations, ik denk vooral aan 'Ferry Maats soul show', Radio Cité, de verschillende disco-charts op RTL enz. "  

De concurrentie van de televisie is natuurlijk groot, maar G.J. uit Aarschot laat weten: 

"... Ik houd in elk geval volgende week donderdag vrij, kijk zelfs niet naar Dallas, om naar Funky Towns jaaroverzicht te luisteren."  

Ook uit het buitenland komt respons. R. H. uit Maastricht:

“… Hier even een stem uit het (buitenlandse) volk. Bij deze de complimenten met jullie al jarenlange, ook over de grenzen, zeer populaire programma. In Nederland bestaat er een soortgelijk programma als Funky Town, namelijk Ferry Maats Soul Show, dat toevallig ook ook op donderdagavond wordt uitgezonden. Geen haar echter op mijn hoofd dat er aan denkt af te stemmen op Hilversum 3. Bij jullie in België gaat het gelukkig om het aanstekelijk ritme van de dansbare muziek terwijl bij ons in Nederland de presentator van het programma centraal staat... ."  

F.B. uit Solingen:

“… Der graue Alltag wird durch Funky Town wieder hell".

Funky Town-team 1981: Wim Mertens | Annemie Coppieters | Guy De Pré | Gust De Meyer | Ivan Hermans (foto: VRT) 

HOE HET PROGRAMMA WERD GEMAAKT

 

Voor meer dan welk ander programma ook gold dat Funky Town gemaakt werd door een team. Aan het hoofd van de groep stond de producer, Wim Mertens (zie foto). Elke dinsdagmiddag riep hij de samenstellers samen om gezamenlijk het nieuwe platenaanbod te beluisteren en te bespreken, er de beste nummers uit te selecteren, eventuele 'LP en single van de week' uit te kiezen, de geschenkenlijst van de week vast te leggen, Funky Town-parties en alle andere nevenactiviteiten, waar we het verder nog zullen over hebben, voor te stellen. Kortom om gezamenlijk het programma en alles wat er bij hoorde in mekaar te boksen.
  
Ivan Hermans en Gust De Meyer brachten nieuwe platen aan: de platenfirma's stelden graag de funky platen ter beschikking soms zelfs in exclusiviteit. Bij geregelde tijden bemiddelden de platenfirma's ook wanneer Funky Town artiesten nodig had voor de parties of wanneer een artiest in de studio aanwezig was om, bijvoorbeeld, een gedeelte van de uitzending te presenteren. Gust De Meyer zorgde voor de aanvoer van het meest recente materiaal vooral uit de USA, maar ook uit Groot-Brittannië, Canada, Italië. Omdat de Belgische platenfirma's niet altijd brood zagen in de uitgave van sommige funk-platen hier te lande, of met die uitgave even de kat uit de boom keken en wat later op de proppen kwamen, was Funky Town genoodzaakt een belangrijk deel van zijn platen (wekelijks gemiddeld 3 à 4 elpees en 3 à 4 12 inches) te betrekken via de gespecialiseerde Antwerpse importzaak USA Import, die de platen rechtstreeks invoerde uit de States.

Gezien de hoge dollarkoers in het verleden, geen goedkope maar een noodzakelijke gang van zaken. Elke donderdagnamiddag landde op Zaventem een vliegtuig uit New York met platen bestemd voor Funky Town. Sedert in 1985 in het kader van Radio 2, de uitzending van woensdag (20 tot 23u40) naar donderdag (19u10 tot 22 uur) verschoven was, werden de nieuwste platen als het ware rechtstreeks van het vliegtuig aangevoerd naar de draaitafels van studio 20 aan het Flageyplein en was Funky Town in staat om als eerste radiozender het meest recente materiaal aan te bieden. Het is zelfs zo dat de platen al in de luchthaven uit de kartonnen dozen werden gehaald en werden voorbeluisterd aan de hand van een draagbare platenspeler op batterijen. Wat geschikt was voor Funky Town ging meteen mee naar de studio. Zo gebeurde het vaak dat Funky Town al platen kon draaien die pas de dag ervoor in de Verenigde Staten waren uitgebracht. Amerikaanse soldaten die in Duitsland gestationeerd waren, belden de redactie op en begrepen er niets van! Vaak wisten de omroepers ook totaal niks zinnigs te vertellen over de gloednieuwe releases want er was nog niets over gepubliceerd. Met een beetje geluk viel er al iets summiers te sprokkelen in de gespecialiseerde Amerikaanse muziekpers zoals Billboard Magazine of Cashbox.  

Gust De Meyer was ook nog verantwoordelijk voor de nieuwsjes uit het funky wereldje, die oorspronkelijk om 21 uur tijdens Splinternieuws-muziekeditie en vanaf 1985 om 20.30uur in Funkinfo werden omgeroepen.  

 Ivan Hermans, Michel Follet en Guy De Pré  in de Flagey studio 20 te Elsene in 1988 (foto: VRT)

Wanneer op dinsdag de platenkeuze was gemaakt, de playlist was samengesteld (nieuwe nummers geselecteerd, andere opnieuw opgenomen) dienden de ge(her)selecteerde nummers nog in de vorm van een programma gegoten te worden. Dat kon niet zo maar toevallig gebeuren, zeker niet in een programma als Funky Town dat gebouwd was op een constante geluidsstroom. Steunend op zijn D.J.-ervaring was het nu de taak van de realisator, nog eens Ivan Hermans, om concreet de volgorde van de platen op de playlist te bepalen rekening houdend met tempo, intro, extro, sfeer van de plaat en de spanningsboog van het programma.

Het voorbereidend werk achter de schermen was nu afgelopen. We verplaatsen ons naar de dag van de uitzending. Dan traden de presentatoren Annemie Coppieters (zie foto links onder), Guy De Pré (zie foto onder),  later ook Michel Follet (zie foto boven) en invaller Bart De Prez (zie foto links)  in het voetlicht. Iedere presentator kreeg op voldoende tijd vóór de uitzending een uitgetikte copie van de playlist, samen met het pakket platen dat in haar/zijn gedeelte van het programma aan bod zouden komen. Tijdens de voorbeluistering maakten Annemie en Guy al enige notities van hoe ze, respectievelijk in het eerste en het tweede deel van de uitzending, de platen zouden aan- en/of afkondigen. Maar dit nam niet weg dat er vaak ter plaatse diende geïmproviseerd te worden, wat de presentatie betreft. En dikwijls was er over de nieuwe platen of de nieuwe artiesten  weinig of geen informatie beschikbaar. Het muziekmateriaal was immers zo "heet van de naald" dat platenbesprekingen in gespecialiseerde vakbladen als Blues & Soul, Billboard Magazine of Variety pas twee weken later volgden. Van de playlist werd enkel in zeldzame gevallen afgeweken, wanneer, bijvoorbeeld, op het laatste moment een must van een plaat de studio kwam binnenwaaien. Naast Annemie en Guy, was Ivan Hermans, de realisator, ook in de studio aanwezig om het een en ander te coördineren, regie-aanwijzigen te geven, jingles uit te kiezen ... terwijl Gust De Meyer zich bezighield met de contacten naar buiten, de telefonische oproepen behandelde en inlichtingen verschafte omtrent een of ander programmagegeven. Van internet, e-mail of Twitter was allemaal nog geen sprake natuurlijk. 

Guy had lang vóór de uitzending vaak ook al een jingle opgenomen, een bezigheid waar hij zeer bedreven in was: men herinnert zich ongetwijfeld de zeer originele jingle voor de Funky Town-sticker!

Onder het motto, 'geen muziek zonder techniek' past het tenslotte de schijnwerpers even te richten van de mensen op het voorplan, de presentatoren, naar de mensen op het achterplan, namelijk de technici. Dit waren: Frans Janssens, Hendrik Minnen, Louis Scheepmans, Jan Straetmans, Albert Van Langendonck, Pros Van Loo en Daan Verelst. In de beginjaren stond Werner Laget ook nog aan de draaitafel. Om beurt zorgden de technici van Omroep Brabant voor de bediening van één van de drie platendraaiers, één van de vier magnetofoons (vooral gebruikt voor jingles), van het gesofistikeerde mengpaneel, zodanig dat de uitzending 'liep als een trein' en het signaal optimaal in de ether werd gestuurd: blanco's, verkeerde

toerentallen waren zelden gehoorde schoonheidsfoutjes bij Funky Town.

Het playlist-systeem garandeerde de creatie van de typische Funky Town-sound. Aanvankelijk heette het nog dat Funky Town een programma met funk, soul en disco was. Geleidelijk aan is het aandeel van het pure disco-werk verminderd in het voordeel van de zuivere funk. Evenzo voor new wave, rock, techno-pop ... : naarmate de samenstellers ondervonden dat zij gelijk kregen en inderdaad een verwaarloosde doelgroep hadden ontdekt, konden zij geleidelijk aan, compromisloos naar een sterk geprofileerde sound programmeren. 

In de creatie van die sound speelde dus het werken met een playlist een belangrijke rol: typisch funky nummers werden steevast week na week geprogrammeerd, als het steengoede waren tot zelfs vijftien keer toe. Op die manier werd de herkenbaarheid verhoogd maar kregen de luisteraars toch elke week het nieuwste van het nieuwe materiaal aangeboden, dat op zijn beurt, als het om goede nummers ging, een kans maakte om voor enkele weken in de playlist te worden opgenomen. 

Zo'n playlist bestond gemiddeld uit ongeveer 37 nummers, een gemiddelde van zo'n 12 à 13 nummers per uur. Dat gemiddelde lag wellicht iets lager dan dat van een doorsneeradio-uitzending: het Funky Town-team programmeerde regelmatig lange, maxi-versies van nummers, zoals die ook in discotheken te horen waren. Anderzijds is het zo dat het programma een grote aantrekkingskracht had omdat de nummers languit werden gepresenteerd zonder vervelende tussenkomsten van de presentator. Vooral Nederlandse luisteraars wisten dit te appreciëren: in Ferry Maat's Soul Show (Hilversum 3, ook op donderdag) werden in een korte tijd veel producties gedraaid en gepresenteerd in een opgepepte D.J.-stijl. Toch hebben in de eerste vijf jaar uitzending zo'n 13.000 platen op de Funky Town-draaitafels gelegen. De minderheid daarvan werd voor de gelegenheid mee gepresenteerd door gast-D.J.'s: Jermaine Jackson, Lionel Richie, Billy Ocean, Philip Bailey, Hall and Oates, Jeffrey Osborne, Herbie Hancock, Kool and the Gang, James Ingram, Nona Hendryx, ...

 

LP The Reddings - The Awakening (Epic, 1980) met o.a. de legendarische Funky Town-intro "The Awakening Pt. 1"

DE NEVENACTIVITEITEN 

 

Funky Town was altijd al méér dan alleen maar een ongewoon radioprogramma. Met Funky Town was er op tijd en stond het een en ander te beleven buiten de radiostudio's.

Veelbesproken waren de Funky Town-parties. Funky Town was het eerste radioprogramma dat geregeld naar een discotheek - de grootste van het land - of een tot discotheek omgebouwde zaal trok (o.a. Studio Manhattan te Leuven)  om er gigantische feestjes te bouwen, waarbij de sfeer in de discotheek bijna ging primeren op de radio-uitzending zelve. Want inderdaad, de parties vormden als het ware het achtergronddecor voor de live uitzending op het zelfde moment over de radio. Aanvankelijk beperkt tot de provincie Brabant - daar is Omroep Brabant tenslotte voor - en tot de kuststeden en hun grote casino's in de zomer. Maar de vraag uit de andere provincies werd zo groot dat Funky Town ook naar Hasselt, Antwerpen, Gent (Festival Van Vlaanderen 1984) trok. De parties werden telkens opgeluisterd met grote namen uit het funky wereldje: DeBarge, David Grant, David Joseph, Phil Fearon & Galaxy, Shakatak, Sade, Time Bandits, Mike Anthony, Indeep, Tony McKenzy, Talk Back, Imagination, Lew Kirton, ...

De Funky Town-parties werden gigantische happenings, waarin een van de eerste keren video (met clips maar ook met live-opnamen van het publiek) werd geïntegreerd. En niemand verliet natuurlijk de party zonder de fameuze Funky Town-sticker of Funky Town-zonnestrip. Met de Funky Town-sticker, ontworpen in een wedstrijd door één van de luisteraars zelf, Johan Braet, moest je natuurlijk wel opvallen: hij was niet alleen van een extra groot formaat maar bovendien een waar stukje design. Op een gegeven ogenblik kleefden er 25.000 Funky Town-stickers op de meest onmogelijke voorwerpen en reden er 15.000 wagens met een Funky Town-strip.

De originele Funky Town-zonnestrips (foto's: Francis Depuydt)

De parties waren een gelegenheid om winnaars van wedstrijden met geschenken te overstelpen: een compact diskspeler, walkman, oortelefoons of cassetterecorders ... Al werd Funky Town gesteund - gesponsord heet dat - door de Jong Gemeentekrediet Club, niet elke week konden geschenken van hetzelfde kaliber weggegeven worden, maar platen, posters, picture discs, tickets, stickers of zonnestrips lagen er elke week klaar om via de Jong Gemeentekrediet Club of via Omroep Brabant zelf zo maar uitgedeeld te worden.

Funky Town organiseerde niet alleen parties maar bij gelegenheid ook wel eens concerten, live optredens van groepen wiens hele concert dan via de radio werd uitgezonden. Dat gebeurde ondermeer met de Dazz Band en de componisten van de begintune van het programma, The Reddings. Tijdens de Steamin' Hot-show van deze laatste in 1982 kwam 'special guest' Rick James spontaan mee jammen op het podium.

In verband met de begintune van het programma geven we hier tussendoor even de vaak gevraagde referenties: de begintune was inderdaad ontleend aan 'The Awakening', een nummer van The Reddings uit het gelijknamige album uit 1980. Wekelijks werd ons ook gevraagd van wie de achtergrondmuziek op Funkinfo was. Wel, die was ontleend aan het nummer 'The End' van Change, terug te vinden op het album 'The Glow Of Love', eveneens uit 1980. Al de andere jingles waren speciaal voor de uitzending gemaakt, o.a. door Blaine Reininger (ex-Tuxedomoon) of Werner Pensaert, bekend als sound-technicus, muziek producer en toetsenman bij verschillende Belgische popgroepen.

Er is ooit met de idee gespeeld alle Funky Town-jingles op één plaat te verzamelen en uit te geven tot groot genoegen van de fans van het programma. In de plaats daarvan werd evenwel geopteerd voor de uitgave, ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van het programma, van een Funky Townelpee. De elpee haalde op 4 juli 1985 de negende plaats in de SIBESA-SABAM top-50 hitlijst van de best verkochte elpees. Een andere nevenactiviteit van het programma betrof de première van de film Purple Rain. 300 luisteraars zagen in Leuven als eerste de film die Prince tot een legende zou maken. En een ander initiatief rond het Funky Townradioprogramma was het Funky Town-boek van auteur Gust De Meyer.

Tot zover een (hopelijk volledig) overzicht van de nevenactiviteiten waarmee het Funky Town-team zijn programma probeerde in te kaderen. Vooral de Funky Town-parties zullen als een beroemd experiment de radio-geschiedenis ingaan: duizenden danslustigen zullen daaraan een onvergetelijke herinnering bewaren. Wat het luisterpubliek van de uitzending zelf betreft - nu we het net toch over cijfers hebben: dat luisterpubliek varieerde ongeveer tussen 50.000 en 100.000 luisteraars, een groot bereik voor een avondprogramma op de radio, één van de grootste in elk geval van alle BRT-radioprogramma's op een vergelijkbaar uur in de week. En op waardering scoorde het programma zo mogelijk nog beter. Uit de vele schriftelijke reacties en de bijna constant opgebelde 'funkyfoon' blijkt dat Funky Town niet alleen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië maar ook in Nederland, in Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië beluisterd werd.

(Met dank aan Gust De Meyer, auteur van het Funky Town-Boek, BRT-uitgave, 1985)

private collectie Francis Depuydt

Uit de memorablia-collectie van een fan (foto: Alex Morgan)

 FOTOARCHIEF FUNKY TOWN PARTY 

Funky Town Party billboard (foto: Willy Jacobs)

Phil Fearon & Galaxy - Funky Town Party in Casino van Oostende (1982) (foto: Alex Morgan)

Mike Anthony - Funky Town Party in Casino van Oostende (1982) (foto: Alex Morgan)

MC Guy De Pré in actie -  Funky Town Party live vanuit het Casino van Oostende (1982) (foto: Alex Morgan)

Affiche Funky Town Party in de Rio Club te St.-Katelijne-Waver (1983) (foto: Willy Jacobs)

Guy De Pré op de Funky Town Party live vanuit  Rio Club (1983) (foto: Willy Jacobs)

 Guy De Pré en Ivan Hermans op de Funky Town Party in de Rio Club (foto: Willy Jacobs)

Radio technici met Guy De Pré en Ivan Hermans in de Rio Club (1983) (foto: Willy Jacobs)

Bruisende dansvloer in de Rio Club (foto: Willy Jacobs)

Special guest op de Funky Town Party in Rio Club (1983): Forrest (foto: Willy Jacobs)

Annemie Coppieters (links) en Gust De Meyer (midden) op de Funky Town Party in Rio Club (1983) (foto: Willy Jacobs)

 Indeep live op Funky Town vanuit de Rio Club in 1983 (foto: Willy Jacobs)

DeBarge live op Funky Town vanuit de Rio Club in 1985 (foto: Willy Jacobs)

 Studio Manhattan in Leuven. Locatie voor menige Funky Town Party.